|
 |
|
x-bilinmeyen.org |
|
|
|
|
|
|
|
|
Dr.Şükran MAMAYHAN |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Dr.Şükran MAMAYHAN
(1915-1978)
Mohaçkala (Dağıstan-Kuzey Kafkasya) 1915 doğumlu Dr.Şükran MAMAYHAN, kökleri Yavuz Sultan Selim'in Mısır seferi sonrası, Mısırlı yöneticilerden Ömer HAN'ı Dağıstan'a yönetici olarak atamasına dek uzanan, Mehmet (Mamay) HAN'lar sülalesinin, ailesiyle Türkiye'ye iltica eden son fertlerindendir. Orijinal adı: Şoğluk Bikâ’dır. “Şoğluk”, orta Asya Türkleri arasında “Simurg” diye anılan ve akdoğan olarak da ifade edilen cennet kuşu’nun bir söyleniş biçimidir. Bikâ ise "Hanımefendi, Ece" anlamına gelen Bike sözcüğünün söyeniş biçimidir. Telaffuz zorluğu dolayısıyla adını “Şükran” olarak değiştirmiştir.
1924 yılından itibaren Trabzon'da büyümüş, ilk ve orta tahsilini orada tamamladıktan sonra, İstanbul'da önce Erenköy Kız Lisesi’ne devam etmiş, sonra İstanbul Kız Lisesi'ni bitirmiştir. 1945 İstanbul Tıp Fakültesi mezunudur. Sınıf arkadaşı Dr.Nihat Rafet ERSES ile yaptığı evlilikten tek kızları olmuştur: Selma Mine ERSES.
Üniversite yıllarından itibaren 33 yıl devlet hizmetinde Anadolu’da ve İstanbul’da çalışmış, yöneticilik kademelerinde bulunmuş, yenilikçi tavırlarıyla muhtelif takdirnameler almıştır. Emekliliğinde, kızına destek vererek, X-Bilinmeyen Bilim-Kurgu Dergisi'nin sahibeliğini üstlenmiştir.
29 Nisan 1978'de vefat etmiştir.
* Bilim-Kurgu Yazarları (Başyazı), X-Bilinmeyen Bilim-Kurgu Dergisi, Haziran 1977, Sayı:13, Yıl:2, Sf:1
|
|
|
|
|
|
|
|
|
BİLİMSEL FANTEZİ |
|
|
|
|
|
| |
Bilimsel Fantezi: (İty. Fanta-scienza) (Kıs. B-F) Bilim-kurgu sözcüğü yerine kullanılmıştır. Ancak, kuramsal konuları içine alması bakımından, bilim-kurgunun alt başlıklarını oluşturması daha doğrudur. Uzay maceraları, fantastik gerçekçilik, efsaneler/mitoloji, dünyanın sonu/kıyamet, gelecek/ütopyalar, parapsikoloji.. konularında yazılmış öyküler, romanlar, senaryolar, vb. dramatize eserlerdir. |
|
|
|
|
|
|
|
BİLİM KURGU |
|
|
|
|
|
| |
Bilim-Kurgu: (İng. Science-Fiction, Alm. Anticipation) (Kıs. B-K) Geçmişte, günümüzde veya gelecekte, teknolojinin ve bilimsel gerçeklerin, araştırma, buluş ve kuramların ışığında yazılan öyküler, romanlar, senaryolar, vb. dramatize eserler; bunları bütünleyen desenler, resimler, besteler, kostümler, dekorlar, araçlar/aygıtlar/uzay gemileri/, yaratık/kent/ülke/dünya formları ile başlı başına bir sanayi oluşturmuştur. Her hangi bir yapıtın kurgusunda veya bir bölümde bilimsel bir açıklama/dayanak varsa, bilim-kurgu eseridir; eğer herhangi bir kurama (teoriye) dayanıyorsa, bilimsel fantezi’dir; hiçbir bilimsel dayanağı ve kuramı yoksa, fantezi’dir.
Bilim-kurgu’da ana konular ve alt başlıklar:
*Bilgisayarlar ve sibernetik yapılar, (B-K)
*Buluşlar ve topluma etkisi, (B-K)
*Cinsellik ve tabular, (B-K)
*Çevrecilik, iklimbilim ve biyolojik çeşitlilik, (B-K)
*Dünyanın sonu, felâketler, kıyamet günü, (B-F)
*Efsaneler ve mitoloji, (B-F)
*Galaktik imparatorluklar (Space Opera = Uzay Maceraları), (B-F)
*Gelecek ve alternatif tarihler, (B-F)
*İç uzay (innerspace) ve ruhbilimsel olgular, (B-K)
*Kayıp ve paralel evrenler, (B-F)
*Kentler ve değişik kültürler, (B-K)
*Robotlar ve insansılar, (B-K)
*Sapkınlar (mutanlar) ve ortak-yaşamlar (symbiotes), (B-K)
*Teknoloji ve buluşlar, (B-K)
*Telepati, telekinezi, parapsikoloji, ESP, (B-F)
*Uzay keşifleri ve kolonileşme, (B-F)
*Ütopyalar ve geleceğin toplumları, (B-F)
*Yıldız gemileri ve uzay yolculukları (Space Opera = Uzay Maceraları), (B-F)
*Zaman ve sonsuz boyutları, (B-F)
Paralel Evrenler: (İng. Paralel Universes) Koşut evrenler. Birbirinden küçük zaman ve mekân farklarıyla ayrılan; temelde birbirinin benzeri, sonsuz evrenler. Bu konuda yazılmış öyküler, romanlar, senaryolar, vb. dramatize eserler, bilim-kurgu edebiyatının bilimsel-fantezi dalına girer. |
|
|
|
|
|
|
|
FANTASTİK EDEBİYAT |
|
|
|
|
|
| |
Fantezi Edebiyatı: (Fantasia) Genelde büyü, sihir, cin, peri öyküleri tarzında, masalsı bir anlatımda sunulan metafizik öyküler, romanlar, senaryolar, vb. dramatize eserler, fantezi edebiyatını oluşturur. (Yüzüklerin Efendisi, Herry Potter, vb...)
Fantastik Gerçekçilik: (Fr. Realisme Fantastique) Dünya uygarlığının, dünya dışı bir kaynaktan geldiği konusuna eğilen ve geçmişten gelen kaynakları, kutsal metinleri ve arkeolojik bulguları inceleyerek, bu savı ispatlamaya çalışan yazın türü. (Erich von Daniken’in eserleri, vb..). Bu konuda yazılan öyküler, romanlar, senaryolar, vb. dramatize eserler, bilim-kurgu edebiyatının bilimsel-fantezi dalına girer.
|
|
|
|
|
|
|
|
METAFİZİK - PARAPSİKOLOJİ - SPİRİTÜALİZM |
|
|
|
|
|
| |
Metafizik: Fizikötesi. Beş duyu ile algılanamayan ve henüz laboratuvarlarda incelenemeyen, deneysel hâle gelmemiş her tür fizikötesi, fantastik ve spritüel konu. Bu konuda yazılmış öyküler, romanlar, senaryolar, vb. dramatize eserler, fantezi edebiyatını oluşturur.
Parapsikoloji: (Yunanca) Para: Ötesinde; Psyce: Ruh, nefes; Logos: Söz, bilgi, bilim; sözcüklerinden türetilmiş bir birleşik kelime olup, “Ruhbilim ötesi, Nefes bilgisi ötesi” anlamına gelir. Fizikötesinin laboratuvarda yapılan deneysel bölümünü oluşturur. Telepati (duru-görü, duru-işiti), telekinezi (uzaktan hareket ettirme), hipnoz, ekminezi (uyutarak geçmiş yaşamları irdeleme), levitasyon (yerçekimine karşı koyma), tayy-i mekân (farklı yerlerde görünme), ESP (zihinsel yolculuk), re-enkarnasyon (yeniden doğum),.. Bu konuda yazılmış öyküler, romanlar, senaryolar, vb. dramatize eserler, bilim-kurgu edebiyatının bilimsel-fantezi dalına girer.
Psikoloji: (Yunanca) Psyce: Ruh, nefes; Logos: Söz, bilgi, bilim; sözcüklerinden türetilmiş bir birleşik kelime olup, “Ruh Bilgisi, Ruhbilim, Nefes bilgisi” anlamına gelir. Bilimsel çalışmaların ve öğretinin dalıdır. Bu konuda yazılmış öyküler, romanlar, senaryolar, vb. dramatize eserler, bilim-kurgu edebiyatının konuları arasındadır.
Spritüalizm: (Latince) Spiro: Nefes, ruh; sözcüğünden türetilmiştir. 19.yy.dan itibaren, akıl yoluyla değil de, deneysel yolla ruhun etkilerinin araştırılmasına Psikoloji (Psyco-logos: Ruhbilim) denilince; ruh, öz ve cevher üzerinde çalışan grupların tercih ettikleri bir kelime olmuştur. Bütün evrenin, Yüce/Tanrısal bir soluk olduğu kabul edilir; yaşam bu müthiş kudretin soluması/ işlevidir.
|
|
|
|
|
|
|
|
ÜTOPYALAR: |
|
|
|
|
|
| |
Ütopya: (Yunanca) İyi ülke veya Olmayan ülke anlamında bir birleşik sözcüktür. Olağanüstü bir toplumun gerçekdışı kurgusunu anlatan öyküler, romanlar, senaryolar, vb. dramatize eserler, bilim-kurgu edebiyatının bilimsel-fantezi dalına girer. |
|
|
|
|
